Γιορτή της Μητέρας 2024: Πότε τη γιορτάζουμε και γιατί καθιερώθηκε

Σε λίγες μόνο ημέρες πρόκειται να γιορτάσουμε την ημέρα που είναι αφιερωμένη σε κάθε μητέρα, τιμώντας με αυτό τον τρόπο την προσφορά όλων των μητέρων τόσο στην κοινωνία, όσο και στον θεσμό της οικογένειας.

Η Γιορτή της Μητέρας γιορτάζεται σε περισσότερες από 50 χώρες στον κόσμο, και όπως συνηθίζεται εορτάζεται την δεύτερη Κυριακή του Μαΐου, για αυτό και φέτος θα τιμηθεί την Κυριακή 12 Μαΐου.

Η Γιορτή της Μητέρας στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα, η Γιορτή της Μητέρας φέρει μια ιδιαίτερη χροιά, συνδυάζοντας θρησκευτικές ρίζες με σύγχρονες τάσεις.

Η Γιορτή της Μητέρας στην Ελλάδα συνδέθηκε αρχικά με την εορτή της Υπαπαντής, στις 2 Φεβρουαρίου. Η εκκλησία τιμά την προσφορά του Ιησού στο Ναό από την Παναγία και τον Ιωσήφ, 40 ημέρες μετά τη γέννησή Του. Η παράδοση του «Σαραντισμού», όπου οι γονείς φέρνουν το βρέφος στην εκκλησία για ευλογία, φέρει συμβολισμούς που αγγίζουν την έννοια της μητρότητας.

Παράλληλα, σταδιακά καθιερώθηκε και η γιορτή της δεύτερης Κυριακής του Μαΐου, υιοθετώντας το δυτικό έθιμο. Η δεκαετία του 1960 σηματοδότησε την ενίσχυση αυτής της τάσης, φέρνοντας την Ελλάδα πιο κοντά στον εορτασμό που συναντάμε σε πολλές χώρες του κόσμου.

Η λατρεία προς τη μητέρα έχει βαθιές ρίζες στην ελληνική ιστορία. Η Γαία, η Μητέρα Γη, και η Ρέα, η Μητέρα των Θεών, λατρεύονταν ως θεότητες που γέννησαν και θρέψαν τον κόσμο. Η Γιορτή της Μητέρας αποτελεί, λοιπόν, συνέχεια αυτής της ιερής σχέσης.

Σήμερα, η Γιορτή της Μητέρας αποτελεί μια ευκαιρία να εκφράσουμε την αγάπη και την εκτίμησή μας προς τις μητέρες μας. Είναι μια ημέρα αφιερωμένη στην αναγνώριση της θυσίας, της αφοσίωσης και της αγάπης που προσφέρουν.

Ενώ η ιστορία της Γιορτής της Μητέρας στις Ηνωμένες Πολιτείες συνδέεται με τον Αμερικανικό Εμφύλιο Πόλεμο, στην Ελλάδα η εξέλιξη της γιορτής έχει διαφορετικές αφετηρίες. Η σύνδεση με την Υπαπαντή και η αναφορά στην αρχαία ελληνική μυθολογία φέρνουν στο προσκήνιο μια βαθύτερη και πλουσιότερη ιστορία, γεμάτη συμβολισμούς και θρησκευτικές ρίζες.

Η Γιορτή της Μητέρας θεωρείται ένας καλός λόγος για εκδηλώσεις ειλικρίνειας για την αγάπη και την εκτίμηση που τρέφουμε προς το πρόσωπο που μας έφερε στη ζωή. Ωστόσο, στην σύγχρονη εποχή, η συγκεκριμένη εορτή, έχει τις ρίζες της στον Αμερικανικό Εμφύλιο Πόλεμο (1861- 1865), στην διάρκεια του οποίου οι ανθρώπινες απώλειες στις μάχες ξεπέρασαν τις 600.000, ενώ οι θάνατοι αμάχων ανήλθαν τις 500.000.

Ημέρα μνήμης και πένθους για παιδιά που χάθηκαν στον πόλεμο

Η Ημέρα της Μητέρας ξεκίνησε ως ημέρα μνήμης και πένθους των γυναικών που είχαν χάσει τα παιδιά τους, και γενναίους στρατιώτες στον πόλεμο. Όταν η επέτειος άρχισε να εμπορευματοποιείται, η μεγαλύτερη υποστηρίκτρια της ιδέας, Anna Marie Jarvis εναντιώθηκε με όλα τα μέσα, καταλήγοντας να πεθάνει μόνη και χωρίς χρήματα σ’ ένα σανατόριο.

Η ιστορία ξεκίνησε τη δεκαετία του 1850, όταν με διοργανώτρια την μητέρα της Anna, μια εθελοντική ομάδα γυναικών από τη δυτική Βιρτζίνια πρωτοστατούσε για την καλυτέρευση των συνθηκών υγιεινής, την προσπάθεια μείωσης της παιδικής θνησιμότητας και τον περιορισμό μόλυνσης του γάλακτος, σύμφωνα με την ιστορικό του Wesleyan College, Katharine Antolini. Μέλημα των γυναικών ήταν παράλληλα η φροντίδα των τραυματισμένων στρατιωτών και από τα δύο μέτωπα του Αμερικανικού εμφυλίου

Στα χρόνια που ακολούθησαν μετά τον πόλεμο, η Jarvis και οι υπόλοιπες γυναίκες οργάνωναν πικνίκ «Φιλίας» και πραγματοποιούσαν συμβολικές εκδηλώσεις με σκοπό την ενεργό πολιτική δράση του γυναικείου πληθυσμού για την προώθηση της ειρήνης και τη συμφιλίωση των δύο πλευρών.

Με στόχο ακριβώς έναν ενεργό πολιτικό ρόλο από την πλευρά των γυναικών, πέρα από τη μητέρα της Anna που είχε συνθέσει «Ύμνο μάχης για τη Δημοκρατία» και είχε συντάξει τη Διακήρυξη για τη Γιορτή της Μητέρας, η συγκεκριμένη ημέρα καθιερώθηκε κυρίως, από την κόρη της, Anna. Η ίδια οργάνωσε τον πρώτο εορτασμό της Μέρας της Μητέρας το 1908 καθώς είχε επηρεαστεί έντονα από τον θάνατο της μητέρας της το 1905.

Στις 10 Μαΐου της ίδιας χρονιάς, είχαν προγραμματιστεί εκδηλώσεις στον τόπο όπου είχε γεννηθεί η Jarvis, στο Grafton της δυτικής Βιρτζίνια. Μια εκκλησία μάλιστα ανάμεσα στα μέρη που έγιναν οι εκδηλώσεις, τώρα έχει μετονομαστεί σε Διεθνή Βωμό της Ημέρας της Γυναίκας.

Μέσω των προσπαθειών της Jarvis, η Ημέρα της Μητέρας άρχισε να γιορτάζεται σε περισσότερες πόλεις μέχρι που ο 28ος πρόεδρος των ΗΠΑ, Woodrow Wilson το 1914 καθιέρωσε ως επίσημη ημέρα, την δεύτερη Κυριακή του Μαΐου.